به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

تالاب کجی نمکزار در غربت پرندگان مهاجر

تاریخ انتشار: ۱۵ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۴۱۳۲۷

کجی به عنوان تنها تالاب خراسان جنوبی در فهرست تالاب‌های ملی کشور قرار گرفته و برخی پرندگان نادر جهان که یکی از آنان زاغ بور است آن را برای زمستان گذرانی انتخاب می‌کند.

حالا اما آنطور که مسئولان حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی می‌گویند امسال به دلیل تغییرات اقلیمی، خشکسالی و بارندگی و آبگیری کم، احتمال میزبانی تالاب کجی از گونه‌های زیبای پرندگان کم است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گونه‌های کمیاب پرندگان در آغوش تالاب کجی نمکزار

تالاب کجی نمکزار در شمال‌غربی روستای چاه دراز و در ۷۵ کیلومتری شهرستان نهبندان قرار دارد و سالانه حدود ۵ هزار پرنده آبزی و کنار آبزی میهمان آن می‌شوند.

دری گیو رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی می‌گوید: مرغابی سرسبز و خوتکا از گونه‌های مهاجری هستند که بیشتر در این تالاب دیده شده اند.

او بیان کرد: میزان بازدید گردشگران از تالاب کجی نمکزار بستگی به آبگیری تالاب دارد، امسال حدود ۳ هزار گردشگر از تالاب بازدید کرده اند.

رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی تصریح کرد: در صورت برگزاری جشنواره در کنار تالاب تا ۲ هزار گردشگر طی مدت ۲ روز از تالاب بازدید خواهند کرد.

او ادامه داد: تدوین طرح جامع تالاب کجی، نهال کاری، آموزش جوامع محلی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی پخل بافی، پرورش قارچ در روستا‌های حاشیه تالاب، لایروبی رودخانه‌ها و نصب دوربین‌های پایش لحظه‌ای تالاب از جمله اقداماتی است که برای حفاظت از تالاب کجی نمکزار نهبندان انجام شده است.

دری گیو گفت: تالاب کجی نمکزار نهبندان دارای برآمدگی‌های خشکی همراه با پوشش گیاهی مناسب برای تخمگذاری پرندگان است و هر ساله خصوصاً در فصل مهاجرت، میزبان گونه¬‌های مختلفی از پرندگان آبزی و کنار آبزی شامل زاغ بور، آبچیلیک پاسبز، آبچیلیک پاسرخ، حواصیل خاکستری، حواصیل سفید، خوتکا و اردک سرسبز بوده است.

لب‌های ترک خورده کجی از خشکسالی

وسعت تالاب کجی نمکزار ۲۲ هزار هکتار و پهنه آبی آن نیز ۵ هزار هکتار است که این گستره بستگی به میزان بارندگی در منطقه دارد.

کوهستانی رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نهبندان به خبرنگار ما می‌گوید: تالاب کجی یک تالاب فصلی است که با ریزش باران وجاری شدن رودخانه‌های حوزه آبگیرتالاب و جوشیدن چشمه‌های کرانه تالاب، از اواسط پاییز شروع به آبگیری می‌کند.

کوهستانی بیان کرد: مدیریت برداشت آب‌های زیرزمینی توسط چاه موتور‌های اطراف تالاب شامل کاهش برداشت آب و کشت گیاهان کم آب بر درجوشش چشمه‌های تالاب تأثیر زیادی دارد.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نهبندان ادامه داد: میزان آبگیری تالاب (پهنه آبی تالاب) در سال‌های گذشته به دلیل خشکسالی کمتر شده حال آنکه دربعضی مواقع بیشتراز حد معمول اتفاق افتاده، ولی به دلیل تغییرات اقلیمی از قبیل گرمای زیاد و وزش طوفان‌های شن و ماسه باعث تبخیر آب تالاب شده و زودتر خشک می‌شود.

داغ پرندگان مهاجر بر دل تالاب‌های خراسان جنوبی

بر اساس نتایج طرح شناسایی و مستند سازی فون پرندگان خراسان جنوبی، تعداد ۲۲۸ گونه پرنده (آبزی و کنارآبزی و خشکزی) از مجموع ۵۵۹ پرنده موجود در کشور شناسایی و مستند شده است که ۴۰ درصد از پرندگان کشور در خراسان جنوبی زیست می‌کنند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی می‌گوید: بر اثر خشکسالی‌های پیاپی وکاهش شدید نزولات جوی، امسال آب تعداد زیادی از سد‌ها و آبگیر‌های استان خشک شده و آب بقیه سد‌ها به شدت کاهش یافته است.

بیشتر بخوانید

داغ پرندگان مهاجر بر دل تالاب های خراسان جنوبی جانی تازه در تالاب کجی نمکزار نهبندان + فیلم کاهش ۴۸.۵ درصدی جمعیت پرندگان مهاجر

حاتمی افزود: علاوه بر دلایل فوق، تغییر اقلیم نیز سبب شده شمار زیادی از پرندگان مهاجر، خراسان جنوبی را برای زمستان گذرانی انتخاب نکنند و پیش بینی می‌شود که این روند کاهشی امسال همچنان ادامه داشته باشد.

او بیان کرد: هم اکنون تالاب‌های کجی نمکزار نهبندان و نیزار خور شهرستان خوسف به دلیل نداشتن بارش‌های پاییزی خشک هستند و با توجه به پیش بینی‌های صورت گرفته مبنی بر مناسب نبودن بارش‌ها در پاییز و تداوم خشکی تالاب ها، احتمال حضور پرندگان در این مناطق بسیار پایین خواهد بود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی تصریح کرد: با توجه به قرار گرفتن تالاب‌های استان در مسیر مهاجرت پرندگان مهاجر آبزی و سابقه حضور چندین ساله این پرندگان در تالاب‌های مذکور، امید است به محض کمترین بارش در منطقه و آبگیری، پرندگان مهاجر زمانی از برنامه حرکت خود را در این تالاب‌ها سپری کنند.

مدیریت تالاب کجی، برنامه سالانه می‌خواهد

۲۸ آبان امسال بود که به دلیل خشک شدن تالاب، ستاد احیا و مدیریت تالاب کجی نهبندان در استانداری تشکیل جلسه داد.

عباس زاده معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی در این نشست تأکید کرد: با توجه به اینکه تالاب کجی نهبندان جزو تالاب‌های ملی در استان است هرگونه کم کاری در این حوزه عواقب جبران ناپذیری خواهد داشت و باید دستگاه‌های مسئول، برنامه سالانه برای احیا و مدیریت آن تدوین کنند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی هم در این نشست با اشاره به ثبت ۲۲۵ تالاب ملی در کشور گفت: تالاب کجی در شهرستان نهبندان یکی از این تالاب‌هاست که مدیریت و احیای آن به عنوان تکلیف قانونی به استان ابلاغ شده است.

حاتمی افزود: تاکنون ۲ طرح مطالعاتی برای احیا و مدیریت تالاب کجی در استان تهیه و تصویب شده است.

او با اشاره به تدوین برنامه مدیریت جامع تالاب کجی نهبندان اظهار داشت: در قالب این برنامه با توجه به چشم‌انداز ۲۵ سال آینده سهم هر دستگاه اجرایی مسئول مشخص شده و قانون بیش از ۱۵ دستگاه اجرایی را در اجرای برنامه مدیریت جامع تالاب کجی نمکزار نهبندان موظف کرده که با اداره کل حفاظت محیط زیست همکاری داشته باشند.

آغوش گرم کجی در انتظار میهمانان زمستانه / آیا میهمانان خواهند آمد؟

پناهگاه حیات وحش تالاب کجی نمکزار با ۲۲ هزار هکتار شامل تالاب و محدوده جنگلی است که در ۷۵ کیلومتری شهر نهبندان و حاشیه جاده ارتباطی بیرجند - زاهدان قرار دارد.

مسئولان محیط زیست می‌گویند برای حفظ حداقل کارکرد‌های تالاب باید نیاز آبی آن تعیین شود؛ این برنامه باید از محل حفظ منابع آبی موجود با بستن چاه‌های غیر مجاز، کنترل میزان اضافه برداشت چاه‌های مجاز، ساماندهی روان آب‌های سطحی، لایروبی رودخانه‌ها و نصب کنتور‌های هوشمند دنبال شود.

تالاب کجی نمکزار نهبندان در ادوار گذشته یکی از تالاب‌های دایمی ایران بوده است و پرندگان مهاجر در فصول مختلف سال در این منطقه حضور داشتند، اما با گذر زمان و خشکسالی‌های به وجود آمده این تالاب به صورت فصلی آبگیری می‌شود.

هواشناسی خراسان جنوبی پیش بینی کرده میزان بارندگی در زمستان امسال به ۶۷ میلیمتر برسد. حال باید دید و منتظر ماند باران برتن تشنه تالاب کجی خواهد نشست؟ آغوش گرم کجی دو سال است در انتظار میمهامان زمستانه است.

گزارش از فاطمه آریان پور

باشگاه خبرنگاران جوان خراسان جنوبی بیرجند

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: تالاب کجی نهبندان پرندگان مهاجر حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی تالاب کجی نمکزار نهبندان رئیس اداره حفاظت شهرستان نهبندان پرندگان مهاجر تالاب ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۴۱۳۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تالاب های نقده، فرصتی برای رونق اکوتوریسم

ایسنا/آذربایجان غربی تالابها به دلیل تنوع زیستی از جمله جاذبه‌های با ارزش طبیعی هستند و نقش حیاتی برای بسیاری از جانوران و پرندگان دارند.

آذربایجان‌غربی، استانی در شمالغرب کشور با آب و هوایی منحصر به فرد دارای بیش از ۴۰ تالاب فصلی و دائمی است و از بین این تالاب ها برخی به عنوان تالابی بین المللی در کنوانسیون رامسر ثبت شدند.

مجموعه تالاب‌های نقده در جنوب دریاچه ارومیه شامل تالاب حسنلو، تالاب بین المللی درگه سنگی، طالقان،تالاب سولدوز هستند که در مسیر ۸ کریدور مهاجرتی پرندگان قرار داشته و سالانه پذیرای گونه های مختلفی از پرندگان مهاجر برای استراحت هستند. 

تالاب ها به عنوان استراحتگاهی موقت برای پرندگان مهاجر علاوه بر جلوگیری از تغییر مسیر مهاجرت پرندگان، مانع از تلفات پرندگان مهاجر شده که با تامین حقابه این زیستگاهها بخش زیادی از تنوع زیستی حفظ می شود.

تالاب‌های شهرستان نقده نیز از این قاعده مستثنی نیستند که پس از دوران کم آبی دریاچه ارومیه طی سالهای گذشته، توانستند تنوع زیستی دریاچه ارومیه را حفظ کنند. این تالاب‌ها در بهار تا مرداد ماه زیستگاه پرندگان زادآور بوده و شهریور تا مهر نیز پذیرای پرندگان مهاجر هستند و درنای طناز نمونه ای از پرندگان مهاجری است که سالانه فقط ۱۰ روز در ایران دیده می شود که تالاب درگه سنگی این شهرستان استراحتگاه این پرنده زیبا است. 

حواصیل‌ها، اردک سر سفید، چنگر، فلامینگو، پلیکان، پرستوی دریایی و درنا نمونه ای از پرندگانی است که تالاب‌های شهرستان نقده را زیستگاه خود انتخاب کردند. 

در ادامه با معرفی تالاب‌های شهرستان نقده، با بخشی از اکوتوریسم منطقه آشنا می شوید. 

تالاب حسنلو

به گفته اکبر قائمی، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نقده، تالاب حسنلو از تالاب‌های فصلی این شهرستان است که ۳۰۵ هکتار از آن احیا شده و عمق آن از ۸۰ سانتی متر تا ۱.۵ متر بوده که منبع تغذیه آن رودخانه گدار شهرستان است. 

این تالاب زیستگاه ۷۰ گونه پرنده از جمله چنگر، غاز و اردک سر سفید است که در فصل بهار بدلیل پوشش گیاهی آن بهترین مکان برای جوجه آوری است. 

تالاب بین المللی دُرگه سنگی

همچنین تالاب دُرگه سنگی به مساحت ۷۳۵ هکتار دارای پوشش گیاهی نی، جگن و گز است که نام این تالاب از روستایی به همین نام که در جنوب غربی آن است، اقتباس شده است. 

این تالاب زیستگاه مهمی برای پرندگان زمستان گذر، زادآور و استراحتگاه پرندگانی همچون چنگر، مرغابی ها، اردک سر سفید، فلامینگو، میش مرغ، درنا است. 

تالاب دائمی سولدوز

از دیگر تالاب‌های شهرستان نقده تالاب دائمی سولدوز به مساحت ۴۵۰ هکتار دارای پوشش گیاهی نی، جگن، گز است که پرندگانی همچون پلیکان سفید، قوی فریاد کش، حواصیل خاکستری، پرستوی دریایی و فلامینگو در این تالاب زیست می کنند. 

در این تالاب با ایجاد امکانات زیرساختی، زمینه حضور گردشگران را برای استفاده از این طبیعت زیبا فراهم شده است.

تامین حقابه ۱۱ تالاب اقماری پارک ملی دریاچه ارومیه

مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌غربی از تامین حقابه ۱۱ تالاب اقماری پارک ملی دریاچه ارومیه در سال آبی جاری خبر داد.

سعید شهند ۶ اردیبهشت ماه، در حاشیه بازدید از تالاب سولدوز شهرستان نقده در جمع خبرنگاران گفته بود: طی سال آبی جاری، ۷۷ میلیون مترمکعب حقابه ۱۱ تالاب اقماری پارک ملی دریاچه ارومیه رهاسازی شد که ۱۳ میلیون مترمکعب بیشتر از میزان حقابه مصوب رهاسازی‌شده است. 

وی با بیان اینکه پس از ۲۰ سال تالاب‌های درگه سنگی، طالقان، قوپی بابا علی و گرده قیط و ممیند آبگیری شده است، گفت: امسال نیز همانند سال گذشته وضعیت زیست محیطی تالاب‌های اقماری پارک ملی دریاچه ارومیه مطلوب است و با شرایط موجود شاهد تنوع زیستی و گونه‌ای در این تالاب‌ها هستیم. 

شهند اظهار کرد: طبق برنامه‌ریزی انجام شده تابستان امسال نیز حقابه ۳ تالاب شورگل حسنلو، سولدوز و کانی برازان تامین خواهد شد.

رئیس اداره حفاظت و احیای تالاب‌های آذربایجان‌غربی نیز با بیان اینکه تالاب درگه سنگی نقده از اواخر تیرماه بهترین مکان برای استراحت و تغذیه فلامینگوها است، ادامه داد: این تالاب طی سال گذشته پذیرای بیش از ۱۵ هزار قطعه فلامینگو بود.

لیدا شجاعی فر در حاشیه بازدید از تالاب درگه سنگی شهرستان نقده در جمع خبرنگاران گفته بود: این تالاب از نظر وسعت بزرگترین تالاب شهرستان است که تالاب‌های سولدوز، آق قلعه(شورگل حسنلو)، یادگارلو و طالقان... به ترتیب در رتبه‌های بعدی تالاب‌های شهرستان نقده از نظر وسعت قرار دارند. 

وی با بیان اینکه تالاب درگه سنگی بیشترین حجم آب را در بین تالاب‌های فصلی این شهرستان دارد، گفت: آبگیری تالاب بین المللی درگه سنگی با بیش از ۶۰۰ هکتار که در ۲۵ کیلومتری شهرستان نقده واقع شده از اواخر آذر ماه سال گذشته آغاز شده و بیش از ۸ میلیون مترمکعب آب داخل تالاب رها شده است.

شجاعی فر با بیان اینکه منبع تغذیه این تالاب رودخانه گدار است، افزود: طی سالهای گذشته این تالاب در طول فصل تابستان خشک می‌شد اما امسال پیش بینی می‌شود با این حجم آبگیری انجام شده، خشک نشود. 

وی اظهار کرد: این تالاب بدلیل داشتن منبع غذایی عالی زیستگاه مهمی برای زمستان گذرانی، زادآوری و استراحت پرندگان است.

شجاعی فر خاطر نشان کرد: چنگر، مرغابی ها،اردک سرسفید،میش مرغ و فلامینگوها از پرندگان شاخص این تالاب هستند. همچنین در طول فصول بهار و پاییز پذیرای پرندگان مهاجر بسیاری است. 

رئیس اداره حفاظت و احیای تالاب‌های استان گفت: پوشش گیاهی عمده این تالاب شامل بیشه زار، انبوه گز، نی و جگن و گیاهان مرتعی است، همچنین پوشش گیاهی بخش قابل توجه بخش جنوبی تالاب، تنوع و کثرت فیتوپلانکتون‌ها و گونه‌های جانوری بی مهرگان در آب این تالاب نظیر انواع بنتوزها و زنو پلانکتون‌ها، زیستگاه بسیار مناسبی را برای پرندگان آبزی و کنار آبزی به وجود آورده است. 

به گزارش ایسنا، توجه به احیا و حفاظت از تالاب‌ها فرصتی مغتنم برای حفظ تنوع زیستی و رونق اکوتوریسم در آذربایجان غربی است که می طلبد برای معرفی بیشتر تالاب‌ها و طبیعت زیبای آن، زیرساخت گردشگری در این حوزه بیش از این توسعه یابد. 

انتهای پیام